Rozwód krok po kroku

Rozwód krok po kroku: co musisz wiedzieć, zanim złożysz pozew?

Rozwód to nie tylko rozstanie dwojga ludzi – to często cały wachlarz trudnych emocji, formalności i niepewności o przyszłość. Dla wielu osób to pierwsze zetknięcie z sądem, a sama myśl o pozwie budzi stres. Dlatego przygotowaliśmy ten praktyczny przewodnik, który krok po kroku przeprowadzi Cię przez najważniejsze etapy postępowania rozwodowego. Znajdziesz tu odpowiedzi na pytania, które zadają nam najczęściej klienci w kancelarii MT Legal – w tym także te, których nie wypowiada się na głos, ale które spędzają sen z powiek.

Na co warto się przygotować? Które decyzje musisz podjąć już na starcie? I co zrobić, jeśli Twój małżonek nie chce współpracować?

1. Do którego sądu złożyć pozew o rozwód?

Na początek warto ustalić, który sąd będzie właściwy:

• jeśli przynajmniej jedno z małżonków nadal mieszka w miejscu wspólnego pożycia – pozew składa się do sądu właściwego dla tego miejsca,
• jeśli oboje wyprowadzili się z dotychczasowego miejsca zamieszkania – właściwy będzie sąd według miejsca zamieszkania strony pozwanej,
• jeśli adres małżonka jest nieznany – pozew można złożyć w sądzie właściwym dla miejsca zamieszkania powoda.

2. Co powinien zawierać pozew?

Pozew rozwodowy to formalny dokument, który powinien zawierać m.in.:

• dane osobowe stron (imiona, nazwiska, adresy, PESEL powoda),
• żądanie rozwodu – z winy lub bez orzekania o winie,
• informacje dotyczące dzieci – opieka, alimenty, kontakty,
• propozycje dotyczące korzystania z mieszkania po rozwodzie,
• ewentualne żądanie alimentów od drugiego małżonka.

Do pozwu należy dołączyć również odpis aktu małżeństwa, odpisy aktów urodzenia dzieci oraz dowód uiszczenia opłaty sądowej w wysokości 600 zł.

3. Porozumienie rodzicielskie – czy jest potrzebne?

Nie jest wymagane przepisami, ale zdecydowanie warto je przedstawić. To dokument, który zawiera wspólne ustalenia rodziców dotyczące wychowania dzieci po rozwodzie – decyzje wychowawcze, kontakty, alimenty.

Sąd pozytywnie ocenia sytuacje, w których rodzice potrafią porozumieć się dla dobra dzieci.

4. Co, jeśli nie zawrzemy porozumienia?

W braku porozumienia decyzje podejmuje sąd – ustalając władzę rodzicielską, miejsce zamieszkania dziecka, alimenty i kontakty. Nadrzędnym kryterium będzie dobro dziecka.

5. Uregulowanie kontaktów z dzieckiem po rozwodzie

W sytuacji, gdy dziecko nie będzie mieszkać z jednym z rodziców, warto dokładnie określić zasady kontaktów:

• konkretne dni i godziny,
• miejsce odbioru i odwiezienia dziecka,
• odpowiedzialność za transport,
• obecność drugiego rodzica podczas spotkań (jeśli ma to znaczenie).

Im bardziej szczegółowe ustalenia – tym mniej nieporozumień w przyszłości.

6. Czy można złożyć pozew wspólnie z małżonkiem?

Nie. Polskie prawo przewiduje, że pozew musi złożyć jedna ze stron. Jeśli jednak małżonkowie są zgodni – druga strona może nie wnosić sprzeciwu. To przyspiesza i upraszcza postępowanie.

7. Czy trzeba powoływać świadków?

To zależy od charakteru sprawy. Przy rozwodzie bez orzekania o winie – sąd często poprzestaje na przesłuchaniu samych małżonków. W przypadku sporu, zwłaszcza dotyczącego winy lub dzieci – świadkowie stają się istotnym dowodem.

8. Co jeśli nie znam adresu małżonka?

W takiej sytuacji możliwe jest ustanowienie kuratora dla strony, której adresu nie udało się ustalić. 

9. Czy zawsze musi być rozprawa?

Tak – choćby jedna. Nawet w przypadku zgodnych małżonków sąd musi przesłuchać przynajmniej powoda, zanim orzeknie rozwód.

10. Co jeśli małżonek nie stawi się na rozprawę?

Postępowanie może toczyć się dalej. Jeśli sąd uzna, że ma wystarczający materiał dowodowy – może orzec rozwód mimo nieobecności jednej ze stron.

11. O co może zapytać sąd?

Najczęściej padają pytania o:

• faktyczny rozpad małżeństwa,
• trwałość i zupełność rozpadu,
• sytuację dzieci – opiekę, warunki życia, relacje emocjonalne.

Nie jest wymagana znajomość przepisów – liczy się szczerość i rzeczowość.

12. Czy konieczna jest mediacja?

Nie, ale sąd może zdecydować o jej przeprowadzeniu – szczególnie w sprawach dotyczących dzieci. Czasem mediacja pomaga osiągnąć kompromis bez zaostrzania konfliktu.

13. Czy sąd podzieli majątek przy rozwodzie?

Tylko wtedy, gdy obie strony tego chcą i przedstawią zgodny plan podziału. W przeciwnym razie podział majątku następuje w osobnym postępowaniu.

14. Czy wspólne zamieszkanie wyklucza rozwód?

Nie. Można mieszkać pod jednym dachem i uzyskać rozwód – jeśli zostanie udowodniony brak więzi emocjonalnej, fizycznej i gospodarczej.

W przypadku konfliktów – możliwe jest również złożenie wniosku o eksmisję.

15. W jakich sytuacjach sąd oddali pozew?

Sąd może nie orzec rozwodu, jeśli:

• byłby on sprzeczny z dobrem wspólnych małoletnich dzieci,
• godziłby w zasady współżycia społecznego (np. jedno z małżonków jest poważnie chore),
• rozwodu żąda wyłącznie małżonek winny, a drugi wyraźnie się temu sprzeciwia.

16. Kiedy można domagać się alimentów od byłego małżonka?

W zależności od winy za rozpad małżeństwa:

• jeśli były małżonek został uznany za wyłącznie winnego – alimenty mogą być zasądzone już w przypadku pogorszenia sytuacji materialnej,
• jeśli rozwód był bez orzekania o winie lub z winy obu stron – alimenty należą się tylko w przypadku niedostatku.

Nie jesteś pewien, czy dobrze przygotowałeś pozew? A może potrzebujesz wsparcia przy sprawie rozwodowej? Skontaktuj się z Kancelarią MT Legal. Przeprowadzimy Cię przez cały proces krok po kroku – z empatią i profesjonalizmem.